Piše: Slavko BASARA
Porodični koren Rajlića je pod obroncima legendarne Kozare, tokom Drugog svetskog rata je pretrpeo velike rane i gubitke, mnogi pupoljci ove loze ostali su suvi pod najezdom ustaških noževa i pušaka.
Jedan izdanak pomenute potkozarske loze je i Milan Mile Rajlić, prvi reprezentativac Jugoslavije iz Prijedora, fudbalski virtouz i igrač koji je ostavio dubok trag u predratnoj Slaviji iz Sarajeva. Bio mezimac i fudbaler u rangu, bez lažnog preterivanja, legendarnih Moše Marjanovića i Aleksandra Tirnanića.
Mnogi u današnje vreme žele da falsifikuju i prekroje istoriju, bar onu fudbalsku u gradu na Sani. Na poluistinu, ili bolje rečeno iskrivljenu, fudbalsku istinu, nije imun ni grad na Sani u kojem malo ko zna, iz današnje vizure, da je Mile Rajlić prvi reprezentativac iz Prijedora!
Rođen je 16. oktobra 1916. godine, sticajem okolnosti, u Travniku i spada u red najboljih fudbalera koje je sarajevska Slavija imala pre rata. Karijeru je počeo u prijedorskoj Slaviji 1931. godine, postizao je efektne golove i baratao loptom sjajnom tehnikom, kao mlad prešao je u Slaviju iz Sarajeva jer je u ovom gradu nastavio školovanje. Iako je imao brojne pozive iz Beograda odlučio je da ide u Sarajevo.
- Fudbalsku karijeru sam počeo u Slaviji iz Prijedora, pre šest godina sam došao u Sarajevo i odmah se prijavio u ovdašnju Slaviju. Od pre četiri godine sam stalno u prvom timu sarajevske Slavije. Bilo je pregovora da pređem u Beograd, ali ipak od Slavije i klupskih drugova teško mi je bilo da se rastanem i rešio sam da ostanem veran Slaviji – izjavio je Mile Rajlić 1940. godine u razgovoru za “Jugoslovensku sportsku reviju”.
Prvi put dres Slavije, sarajevske, obukao je 1933. godine u omladinskim selekcijama, a već 1935. postao je prvotimac. Za “sokolove” je igrao do 1941. godine kada je ugašen fudbalski sport u Sarajevu, a Slavija prestala da postoji. U tom periodu je Rajlić dres Slavije nosio na 150 utakmica i postigao 65 golova.
Pred Drugi svetski rat Slavija je izbila u sam vrh fudbala Kraljevine Jugoslavije. Samo jedan poraz, kod kuće od zagrebačkog Građanskog sprečio je Sarajlije da 1940. godine postanu državni šampioni. U sjajnom timu pored Rajlića bili su, između ostalih, Zagorac, Krstulović, Šalipur, Pavlić, Marjanović…
Slavija je kvalitet i snagu pokazala i u Srednjoevropskom kupu protiv mađarskog prvaka Ferencvaroša kojeg je pobedila sa 3:0. Ta senzacionalna vest odjeknula je Evropom, jer su Mađari smatrani za najbolje fudbalere tog vremena, a njihovi klubovi bez premca bili vodeći na Starom kontinentu. Posle rata zabranjen je rad Slavije tako da godinama i decenijama ljubitelji fudbala nisu znali ništa ni o klubu, a ni o njenom igraču o kojem se tada pričalo u celoj Kraljevini Jugoslaviji Milanu Rajliću.
Rajlić je nastupao i na prvom posleratnom prvenstvu Jugoslavije na kojem su igrale reprezentacije republika i pokrajina, igrao je za BiH koja je eliminisana od Hrvatske u porazu (1:6). Godine 1949. napustio je Sarajevo i preselio se u Kraljevo gde je igrao i bio trener tamošnje Sloge sve do 10. maja 1952. kada je preminuo mlad, u 36. godini, posle teške bolesti. Iako je imao priliku da zaigra za BSK sa Mošom, Tirketom i Mrkušićem odlučio je da ostane u Sarajevu i Slaviji.
- Idem rado u pozorište i bioskop, ali ne zaboravite – fudbal najviše volim! Obožavam laku atletiku i plivanje, ali sve zbog fudbala to jest moje kondicije. Želja mi je da igram u državnom timu i ništa više. Ali, Slaviju neću napuštati – pričao je tada Rajlić.
Sanjajući reprezentativni san Rajliću je on postao java 4. septembra 1938. godine kada je u Bukureštu debitovao za “B” reprezentaciju Kraljevine Jugoslavije protiv Rumunije koja je pobedila 2:0. Sa Rajlićem u državnom timu bili su: Lovrić, Cimermančić, Dubac, Jazbinšek, Medarić, Božović…Drugi meč u dresu “B” jugoslovenskog tima odigrao je 31. marta 1940. godine, ponovo su rivali bili isti, igralo se na stadionu BSK-a u Beogradu, a Jugoslavija je pobedila 1:0 golom
Franje Velfela. Pored Rajlića tim Jugoslavije su činili, između ostalih: Glazer, Brozović, Atanacković, Simonovski, Velfl, Matošić, Prelić…
U jesen iste godine (22. septembra) Rajliću se ispunila dugo očekivana želja: zaigrao je za najbolji tim Jugoslavije. Debitovao je protiv Rumuna na stadionu BSK-a pred 12.000 gledalaca, u okviru Dunavskog kupa, a pobedili su gosti rezultatom 2:1. Povela je Jugoslavija golom Aleksandra Petrovića u 18. minutu, izjednačio je Koraku u 41. i to je bio rezultat prvog dela. U nastavku Rumuni su stigli do pobede u 51. minutu golom Konstantineskua.
Jugoslavija je igrala u sastavu: Franjo Glazer (BSK), Đorđe Stojiljković (BSK), Jozo Matošić (Hajduk), Petar Manola (BSK), Prvoslav Dragićević (BSK), Gustav Lehner (BSK), Zvonimir Cimermančić (Građanski), Svetislav Valjarević (BSK), Milan Rajlić (Slavija, Sarajevo), Aleksandar Petrović (Jugoslavija) i Josip Velker (Vojvodina). Pored Rajlića debitant je bio i Cimermančić. Selektor Boško Simonović je 43. sastavljao najbolji tim Jugoslavije u ovoj utakmici.
Taj meč je izazvao dosta polemike, a u knjizi “100 godina fudbala na prostoru Srpske” autora Milana Ždrale piše:
“…Selektor Boško Simonović stavio je u tim povređenog Rajlića koji nije mogao da pruži očekivanu igru. Izveštači su mu zamerili na tom potezu naglašavajući da je Rajlić zaslužio dres reprezentacije i da je trebalo da igra kada je bio zdrav…”
Tako je rat prekinuo jednu sjajnu fudbalsku i reprezentativnu karijeru koja je bila na svom početku, i obećavala mnogo. Rajlić nikada više nije dobio priliku da zaigra za reprezentaciju Jugoslavije. Ali je ostalo zapisano zauvek da je prvi Prijedorčanin koji je zaigrao u državnom dresu Jugoslavije!
Posle Milana Rajlića reprezentativac Jugoslavije iz Prijedora bio je i Idriz Hošić, član sjajne generacije Partizana iz 1966. godine koji je 1968. godine protiv Italije igrao finalnu utakmicu Evropskog šampionata i osvojio srebro. Dres SR Jugoslavije kao reprezentativac oblačio je nekadašnji levi bek šampionskog tima Obilića Miroslav Savić koji je ponikao u Rudar Prijedoru. Njih trojica su, uz Draška Popovića, nekadašnjeg predsednika Fudbalskog saveza Jugoslavije, najpoznatija fudbalska imena u gradu na Sani u jugoslovenskom dobu, uz aktuelnog pomoćnog trenera Borusije iz Dortmunda Željka Buvača.
U dresu BiH nastupao je današnji pomoćni trener “zeleno-crnih” Nedžad Žerić.
Cenjen i poštovan
Na zvaničnom sajtu posvećenom reprezentativnim selekcijaqma nekadašnjih Jugoslavija, a danas Srbije o Milanu Mili Rajliću je zapisano:
“Rođen 16. oktobra 1916. u Travniku, umro 10. maja 1952. u Kraljevu.
Iako je samo jedanput obukao nacionalni dres (1940), ostao je među legendama sarajevskog fudbala, izuzetno cenjen i poštovan, kao odličan napadač i efikasan strelac, ali i kao dobar sportist i častan čovek.
Počeo je da igra 1933. u juniorskoj ekipi JSK Slavije -Sarajevo (1933-1941), u kojoj je stasao i za prvi tim odigrao preko 150 zvaničnih utakmica i postigao 65 golova. Posle drugog svetskog rata igrao je za oba velika sarajevska kluba: prvo FK Željezničar (1945-1948) postigavši na 18 prvenstvenih utakmica pet golova, a posle toga za FK Sarajevo (1947) sa 11 golova na 18 utakmica. Kad se 1949. preselio u Kraljevo, bio je igrač i trener FK Sloga – sve do 1952, kada je u Kraljevu preminuo u 36. godini.
U spomen na ovog odličnog fudbalera izuzetnih ljudskih vrednosti, u Kraljevu je do raspada SFR Jugoslavije svake godine održavan ‘Memorijalni turnir Milana Rajlića’, na kome su stalni učesnici bili Željezničar, Sarajevo i kraljevačka Sloga.
Uz dve utakmice za "B" tim (1938-1940), kao centarfor reprezentacije Jugoslavije igrao je 22. septembra 1940. protiv Rumunije (1:2) u Beogradu, za Dunavski kup.”
Mikić: Rajlić je bio majstor
Trenutno najstariji živi fudbaler u Prijedoru Stojan Mikić (89) seća se Rajlića kao fudbalera:
-Uh, kako je Mile igrao. I danas tvrdim d aje to najbolji igrač fudbala u istoriji Prijedora! Bio je nezaustavljiv dribler i vešt u baratanju loptom, znao je da “zavrne” po trojicu protivničkih fudbalera. Slavija je inače bilo osiguravajuće društvo iz Sarajeva koje je lečilo fudbalere od povreda i tom linijom je iz Prijedora i otišao u Sarajevo gde je postao i reprezentativac. Prvi u istoriji našeg grada!
